نظام علمی معیوب و مخدوش، هرگز ره به تمدن سازی نخواهد برد. اگر یک حوزه ی فکری، در آرمان تمدن سازی، حیات یافته است، باید «نظام جامع علمی» داشته باشد. منظورم از علم، ساینس نیست. ترجمه ی ساینس به علم، یکی از آن بزرگ ترین اشتباهاتی است که انسان ایرانی انجام داده است و تاوانش را هم پس خواهد داد.

نظام جامع علمی، سه حلقه ی کلیدی تولید فکر، تولید علم و ترویج علم را در بر دارد. فعلا در مورد ربط و ارتباط این نظام با نظام صنعت و نظام ایده، کاری نداشته و صرفا به خود نظام علم می پردازم. نهاد تولید فکر، اندیشکده ها هستند که به مجموعه ی آنها، اندیشگاه گفته می شود. نهاد تولید علم، پژوهشکده ها هستند که در مجموع، پژوهشگاه را ترتیب می دهند و نهاد ترویج علم، دانشکده ها هستند که در مجموع، در قالب دانشگاه، سامان می یابند.

در کشور ما، نهاد دانشگاه به طور کامل وجود دارد، اما نهاد پژوهشگاه، به صورت معیوب و ناقص، شکل گرفته است و نهاد اندیشگاه، اساساً شکل نگرفته است. لذا هیچ تولید فکر و تولید علمی صورت نمی گیرد و صرفا، همان ساینس ترجمه شده، در قالب دانشگاه ها به جامعه داده می شود.