کرسی طرح‌ریزی نظام اجتماعی در تفکر مدرن، طبق روی‌کرد انتزاعی و Abstractive به عالم، «إبتنایی» است یعنی یک مؤلفه، به عنوان «مبنا» و «پی»، قرار می‌گیرد و باقی مؤلفه‌ها در نسبت با آن و بر روی آن، «پی‌ریزی» و «بنا» می‌شوند. ظهور این تلقی در معماری مدرن، منتج به ساخت ساختمان‌های بلند و بروج مُشَیَّده شده است. در مقابل این نگاه، نگاه قرآنی قرار دارد. در تلقی اجتماعی اسلام، نگاه به عالم نه انتزاعی، که تجریدی است؛ یعنی عالم را دارای أطباق و لایه‌های تجریدی می‌داند که از ارض تا عرش خدا، این سیر تجریدی، کشیده شده است و هر آنچه در این عالم، واقع شده است، در عوالم بالاتر، حقیقت دارد.
طبق این نگاه، کرسی طرح‌ریزی ساختار اجتماعی اسلام، دیگر إبتنایی نیست و بلکه «إتّساطی» است. یعنی یک مؤلفه در موضع «وَسْط» قرار می‌گیرد و باقی مؤلفه‌ها، «حول» آن تنظیم می‌شوند. به چیزی که در موضع وَسْط قرار بگیرد، «وَسَط» گفته می‌شود. پیغمبر و حجت خدا در هر زمان، وسط و قلب امت است و همه در حول آن، و در دوایر متحدالمرکز پیرامون او، قرار می‌گیرند. قلب انسان، وسط وجودی انسان است، و قلب و وسط دنیا و ارض، کعبه است.
